ทำไมเด็กถึงชอบดูดนิ้ว แก้ไขได้อย่างไร
พฤติกรรมการดูดนิ้วคืออะไร
การดูดนิ้ว (Thumb Sucking) เป็นพฤติกรรมที่พบได้ตั้งแต่แรกเกิด โดยเด็กมักจะแสดงพฤติกรรมนี้เมื่ออายุ 18 สัปดาห์ และควรจะลดลงจนหายไปเอง เมื่ออายุ 2 - 4 ปี
ทำไมเด็กถึงชอบดูดนิ้ว
การดูดนิ้วเป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการด้านการเล่นในเด็กวัยนี้ ซึ่งเด็กจะเล่นผ่านประสาทสัมผัส โดยใช้ส่วนต่าง ๆ ของร่างกายเพื่อสำรวจสิ่งรอบตัว เด็กบางคนแสดงพฤติกรรมการดูดนิ้วเพื่อกระตุ้นตัวเอง (Self-Stimulation) เมื่อรู้สึกเบื่อ หรือเรียกร้องความสนใจ เด็กบางคนใช้เพื่อปลอบตนเอง (Self-Shooting) เมื่อรู้สึกไม่สบาย เครียด กังวล รวมทั้งการดูดนิ้วยังใช้แทนการสื่อสารว่า หิว ได้อีกด้วย
การดูดนิ้วมีผลเสียอย่างไร
เด็กที่อายุ 4 ปี แล้ว แต่ยังมีพฤติกรรมการดูดนิ้วอยู่อาจทำให้เกิดปัญหาต่าง ๆ ดังนี้
- ปัญหาเกี่ยวกับช่องปากและฟัน เช่น การสบกันของฟัน เยื่อบุช่องปากเกิดการบาดเจ็บ
- ปัญหาเกี่ยวกับนิ้วมือและเล็บ เช่น การติดเชื้อจากการที่มือสัมผัสสิ่งสกปรก นิ้วมือผิดรูป
แนวทางในการช่วยเหลือและแก้ไขพฤติกรรมการดูดนิ้ว
- ให้ความรู้กับผู้ปกครองว่าการดูดนิ้วเป็นพฤติกรรมที่เกิดขึ้นตามวัย และสามารถหายได้เอง
- เมื่อเด็กแสดงพฤติกรรมการดูดนิ้ว ให้เบี่ยงเบนความสนใจไปสู่การทำกิจกรรมอื่นที่ใช้มือ เช่น การปั้นดินน้ำมัน การเล่นต่อบล็อก การร้อยลูกปัด หยิบของใส่ถ้วย หรือระบายสี
- หากเด็กแสดงพฤติกรรมมากขึ้น ควรหาสาเหตุให้ได้ว่าเกิดจากความไม่สบายใจในเรื่องใด เช่น การเข้าโรงเรียน การพบเจอกับสิ่งแวดล้อมใหม่ ๆ
บทความที่เกี่ยวข้อง
ความวิตกกังวล (Anxiety) เป็นภาวะที่พบได้บ่อยมากในบุคคลออทิสติก
งานวิจัยระบุว่า มากกว่า 40–50% ของเด็กออทิสติกมีภาวะวิตกกังวลในระดับที่ต้องการการดูแล
ARFID (Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder) คือความผิดปกติด้านการกินที่เด็กปฏิเสธอาหารบางชนิดอย่างรุนแรง หรือรับประทานอาหารได้น้อยมาก จนอาจทำให้ขาดสารอาหาร น้ำหนักไม่เพิ่มตามวัย หรือพัฒนาการชะงักได้
การเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องยากสำหรับเด็กออทิสติก แต่ ด้วยการเตรียมล่วงหน้า กิจวัตรที่ชัดเจน การสนับสนุนทางอารมณ์ และความร่วมมือกับโรงเรียน จะช่วยให้เด็กค่อย ๆ ปรับตัวได้ดีขึ้น ลดพฤติกรรมที่ยากลำบาก และสร้างความมั่นใจในการเผชิญสิ่งใหม่ ๆ
